Cách làm bài văn nghị luận giải thích trong chương trình Ngữ văn 7

Cách làm bài văn nghị luận giải thích trong chương trình Ngữ văn 7

Dưới đây là danh sách Viết đoạn văn giải thích hay nhất và đầy đủ nhất

Văn nghị luận giải thích là một trong những kiến thức trọng tâm và mới mẻ đối với các em học sinh lớp 7. Trong khối kiến thức của bộ môn Ngữ văn bậc THCS, chương trình Ngữ văn 7 đánh dấu sự thay đổi lớn về khối lượng kiến thức. Đây là bước ngoặt mà các em học sinh sẽ làm quen với một thể loại hoàn toàn mới là văn nghị luận- bàn bạc, bình luận về một vấn đề. Trong đó, nghị luận giải thích là dạng văn tương đối khó đối với các em học sinh. Novateen sẽ hướng dẫn cách làm bài văn nghị luận giải thích để hỗ trợ các bạn học sinh cách tìm lí lẽ và đưa dẫn chứng vào bài văn nghị luận.

Xem thêm>>> Làm sao để học giỏi môn Ngữ Văn lớp 7

Bài văn nghị luận giải thích là gì?

Cách lập dàn ý cho bài văn nghị luận giải thích

  1. Mở bài văn nghị luận

– Dẫn dắt vào vấn đề

Để thực hiện tốt việc dẫn dắt vào vấn đề, người viết cần tìm hiểu kĩ đề bài và xác định đúng trọng tâm của tư tưởng, đạo lí hay câu nói cần giải thích.

Ví dụ: Với đề bài Giải thích câu tục ngữ “Lá lành đùm lá rách”, người viết cần xác định trọng tâm của đề đề cập đến “tình yêu thương, đùm bọc, sẻ chia giữa người với người”.

– Trích dẫn câu nói, tư tưởng hoặc đạo lí cần giải thích.

Xem thêm: Nghề đầu bếp trong tim tôi – Báo Yên Bái

Sau khi nêu ra vấn đề trọng tâm, người viết cần trích dẫn vấn đề cần giải thích vào bài làm. Đồng thời kết hợp với việc khái quát nội dung của câu nói.

Xem thêm  Viết Đồng phân của C6H12 - Công thức cấu tạo của C6H12

Ví dụ: Mở bài cho đề văn Giải thích câu tục ngữ “Lá lành đùm lá rách”:

Lá lành đùm lá rách là một chủ đề hay có trong đề thi dạng bài văn nghị luận:

“Tình yêu thương là một trong những truyền thống quý báu thể hiện mối quan hệ tốt đẹp giữa người với người của dân tộc ta. Điều này đã được thể hiện rõ qua kho tàng ca dao, tục ngữ vô cùng phong phú và đa dạng. “Lá lành đùm lá rách” là một trong số những câu tục ngữ nằm trong dòng chảy xuyên suốt đó và thể hiện rõ một bài học mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc về tình yêu thương con người”.

  1. Thân bài văn nghị luận

Ở phần thân bài, người viết cần có những luận điểm rõ ràng, mạch lạc với các thao tác về giải thích, bình luận, đánh giá.

– Giải thích vấn đề cần nghị luận
+ Giải thích những từ khóa quan trọng, những từ ngữ hay và khó:

Để giải thích những từ ngữ quan trọng một cách sâu sắc, người viết cần giải thích nghĩa đen, nghĩa bóng. Ví dụ: Khi giải thích câu tục ngữ “Lá lành đùm lá rách”, người viết cần xác định rõ những từ ngữ cần giải thích là “lá lành”, “lá rách”. “Lá lành” là từ để chỉ những chiếc lá còn nguyên vẹn, xanh tươi và đẹp đẽ. Còn “lá rách” nói đến những chiếc lá không còn nguyên vẹn, úa vàng do chịu ảnh hưởng xấu từ thời tiết hoặc đã bị sâu bọ đục lỗ.

Xem thêm: Tuyển chọn 20 bài thơ của Hồ Xuân Hương hay nhất

Tuy nhiên, nếu chỉ giải thích theo nghĩa đen như cách trên thì câu tục ngữ sẽ không có gì đặc sắc. Kho tàng tục ngữ luôn chứa đựng những bài học triết lí vô cùng sâu sắc và đúc kết kinh nghiệm về cuộc sống do cha ông ta để lại. Bởi vậy, để làm rõ được những bài học đó, chúng ta cần hiểu nội dung của mỗi câu chữ theo nghĩa bóng.

Để rút ra nghĩa bóng, nghĩa hàm ẩn của câu tục ngữ từ nghĩa đen, người viết cần liên hệ đến cuộc sống của con người. Chẳng hạn, khi liên hệ đến cuộc sống của con người, hình ảnh “lá lành” trở thành hình ảnh ẩn dụ cho những con người có cuộc sống trọn vẹn, hạnh phúc, may mắn và đủ đầy. Còn “lá rách” để chỉ những con người có cuộc sống bất hạnh, thiếu thốn và không trọn vẹn. Như vậy, ý nghĩa của những từ ngữ khó và hay đã được làm rõ một cách triệt để.

Xem thêm  Soạn bài Câu ghép (tiếp theo) siêu ngắn | Ngữ văn lớp 8
Cách làm bài văn nghị luận lớp 7
+ Giải thích nội dung của câu nói cần bàn luận

Từ việc giải thích những từ ngữ khó, người viết cần giải thích nội dung câu nói trên cả hai phương diện: nghĩa đen và nghĩa bóng. Ví dụ: câu “Lá lành đùm lá rách” với nghĩa đen chỉ hiện tượng trên cành cây, có những chiếc lá còn xanh tươi, nguyên vẹn đan cài, xen kẽ với những chiếc lá đã úa vàng, không còn nguyên vẹn do ảnh hưởng xấu của thời tiết hoặc do sâu bọ gây ra. Từ đó, rút ra nghĩa bóng của câu tục ngữ là: những người có cuộc sống hạnh phúc, đủ đầy và may mắn hơn cần quan tâm, sẻ chia, đùm bọc, yêu thương và giúp đỡ những người có cuộc sống bất hạnh.

– Bình luận, đánh giá vấn đề, tư tưởng hay câu nói cần giải thích thông qua hệ thống lí lẽ và dẫn chứng

Để tìm những lí lẽ phục vụ cho thao tác bình luận, đánh giá trong bài văn giải thích, người viết có thể đặt ra và trả lời cho những câu hỏi “Vì sao?” “Tại sao”. Ví dụ, khi Giải thích câu tục ngữ “Lá lành đùm lá rách”, người viết có thế đặt ra câu hỏi: “Tại sao con người cần phải yêu thương, đùm bọc lẫn nhau?”, từ đó từ việc tìm ra câu trả lời cho câu hỏi này, người viết có thể thu được một số lí lẽ sau:

  • Tình yêu thương, sự đùm bọc có thể giúp con người vượt qua mọi khó khăn, gian khổ và thiếu thốn.
  • Tình yêu thương không chỉ giúp người khác vượt qua khó khăn mà còn đem đến hạnh phúc cho chính bản thân mình, bởi “Tình thương là hạnh phúc của con người” và “cho đi có nghĩa là nhận lại”.

Ngoài ra,việc tìm lí lẽ có thể được tiến hành bằng cách lật lại vấn đề, phê phán, bác bỏ những biểu hiện sai lệch đang xảy ra trong cuộc sống hằng ngày. Chẳng hạn với đề về câu tục ngữ “Lá lành đùm lá rách”, người viết có thể nêu lên thực trạng sống vô cảm, ích kỉ của con người trong xã hội hiện đại.

Xem thêm: Đoạn văn tả bầu trời buổi sáng có sử dụng phép nhân hóa – Thủ thuật

+ Bên cạnh việc tìm lí lẽ, người viết cần biết sử dụng kết hợp với hệ thống dẫn chứng để đảm bảo tính thuyết phục. Chẳng hạn với đề bài Giải thích câu tục ngữ “Lá lành đùm lá rách”, người viết có thể lấy một số dẫn chứng tiêu biểu như các chương trình quyên góp, ủng hộ quỹ vì người nghèo vẫn diễn ra thường xuyên và có sức lan truyền mạnh mẽ trong xã hội.

Xem thêm  Viết đoạn văn bàn luận về lòng nhân đạo - Tran Chau - HOC247
– Bài học nhận thức và hành động. Liên hệ bản thân

+ Đề xuất những phương hướng cụ thể về nhận thức và hành động trong cuộc sống. Chẳng hạn khi bàn luận về tình yêu thương, bài học nhận thức rút ra sẽ là sống cần biết quan tâm, chia sẻ và lắng nghe những người xung quanh. Còn bài học hành động sẽ là tích cực tham gia các phong trào, quyên góp, ủng hộ như “Tết ấm tình thương”, “Mua tăm ủng hộ quỹ vì người nghèo”,…

+ Liên hệ bản thân bằng việc rút ra những bài học kinh nghiệm cho bản thân trong học tập, cuộc sống.

  1. Kết bài

Khẳng định lại một lần nữa giá trị của vấn đề tư tưởng, đạo lí cần giải thích.

Chẳng hạn khi kết lại bài văn nghị luận giải thích “Lá lành đùm lá rách”, người viết có thể khẳng định lại giá trị của câu tục ngữ trên: “Như vậy, câu tục ngữ Lá lành đùm lá rách đã thể hiện một bài học giáo dục vô cùng sâu sắc về tình yêu thương, sự đùm bọc giữa người với người. Là những con người Việt Nam cùng chảy trong tim dòng máu Lạc Hồng. Chúng ta cần phải yêu thương, đùm bọc lẫn nhau, phát huy truyền thống và giá trị nhân văn cao đẹp của dân tộc ta”.

Bản quyền nội dung thuộc wonderkidsmontessori.edu.vn

Bài viết liên quan

Tổng hợp văn mẫu tiếng Trung theo nhiều chủ đề hay và ý nghĩa
Tổng hợp văn mẫu tiếng Trung theo nhiều chủ đề hay và ý nghĩa
Viết đoạn văn nghị luận về tình yêu cuộc sống, top 200 nghị … – CMUS
Viết đoạn văn nghị luận về tình yêu cuộc sống, top 200 nghị … – CMUS
7 Viết đoạn văn tiếng Anh về vấn đề giao thông ở Việt Nam (8 mẫu
7 Viết đoạn văn tiếng Anh về vấn đề giao thông ở Việt Nam (8 mẫu
Văn mẫu lớp 11: Phân tích bài thơ Tràng giang của Huy Cận
Văn mẫu lớp 11: Phân tích bài thơ Tràng giang của Huy Cận
Top 7 mẫu Viết đoạn văn về trang phục của một dân tộc mà em biết
Top 7 mẫu Viết đoạn văn về trang phục của một dân tộc mà em biết
Soạn bài Nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ (trang 76) – Download.vn
Soạn bài Nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ (trang 76) – Download.vn
Chuyện về những gia đình văn hóa tiêu biểu xuất sắc – Baolongan.vn
Chuyện về những gia đình văn hóa tiêu biểu xuất sắc – Baolongan.vn
Bài văn trình bày cảm xúc về ngày khai giảng ngắn gọn – Thủ thuật
Bài văn trình bày cảm xúc về ngày khai giảng ngắn gọn – Thủ thuật